Wydawca treści
Rezerwaty
Na gruntach Nadleśnictwa Lubliniec znajdują się 2 rezerwaty przyrody:
1. Cisy koło Sierakowa
2. Łęg nad Młynówką
Żaden z nich nie ma wyznaczonej otuliny. Zajmują one łącznie powierzchnię 134,84 ha,
co stanowi 0,6% ogólnej powierzchni Nadleśnictwa.
Rezerwat Cisy koło Sierakowa. Utworzony Zarządzeniem Ministra Leśnictwa
i Przemysłu Drzewnego z dnia 17 maja 1957 r. Powołany został, jako obszar chroniony ze
względów naukowych i dydaktycznych, w celu zachowania naturalnego stanowiska cisa.
W dokumencie powołującym podano powierzchnię 8,05 ha i obowiązuje ona do chwili
obecnej. Rezerwat należy do najmniejszych obiektów chronionych województwa śląskiego.
Według aktualnego podziału administracyjnego rezerwat należy do leśnictwa Sieraków
i obejmuje wydzielenia f, g, h oddziału 444.
Rezerwat leży w kompleksie leśnym zaliczanym niekiedy do szeroko rozumianych Borów
Stobrawskich. Obejmuje niezróżnicowany, płaski obszar położony na wysokości od 274 do
277 m n.p.m., o nieznacznym nachyleniu w kierunku zachodnim i południowo – zachodnim.
Od południa rezerwat graniczy z nieleśną enklawą zwaną Przywary (lub Przywary Leśne).
Drzewostany w rezerwacie są zróżnicowane gatunkowo w zależności od siedliska.
Wyraźnie wyodrębniają się trzy drzewostany: olchowy z udziałem jesionu – 80 lat, dębowy –
110 lat i dębowo-bukowy – 180 lat z dolnym piętrem grabowym.
W rezerwacie opisano 4 zasadnicze zbiorowiska leśne: łęg jesionowo-olchowy (Fraxino –
Alnetum), środkowopolski bór mieszany (Querco roboris – Pinetum), grąd subkontynentalny
(Tilio – Carpinetum), kwaśną buczynę niżową (Luzulo pilosae – Fagetum).
Istotą rezerwatu jest jednak obecność naturalnych stanowisk cisa pospolitego (Taxus
baccata), któremu w zarządzeniu powołującym zapewniono ochronę czynną. Cisy występują
tu w formie podrostu i nalotu, odnawiają się w sposób naturalny, wymagają jednak ochrony
w postaci grodzenia, ponieważ są chętnie zgryzane i spałowane, szczególnie przez sarny.
Oprócz cisa z gatunków chronionych występuje tu wawrzynek wilczełyko. Rezerwat jest
wymieniany w wykazie siedlisk objętego ochroną ścisłą mchu: widłozęba zielonego
(Dicranum viride), gatunku z Załącznika II Dyrektywy Siedliskowej i Załącznika I Konwencji
Berneńskiej.
W granicach rezerwatu znajdują się także dwa pomniki przyrody: dąb i buk.
W ramach czynnej ochrony gatunku dokonano introdukcji cisa w bezpośrednim
sąsiedztwie rezerwatu, tj. w młodym drzewostanie dębowo – grabowym 444 i, gdzie na
powierzchni 0,40 ha wykonano podsadzenie cisa wyhodowanego w szkółce Nędza (Rudy
Raciborskie) z nasion pozyskanych w rezerwacie. Postuluje się włączenie tego wydzielenia
do rezerwatu.
Rezerwat nie ma planu ochrony ani aktualnych zadań ochronnych.
Rezerwat nie jest udostępniony do zwiedzania.
Rezerwat Łęg nad Młynówką. Powołany został, jako obszar chroniony
Rozporządzeniem Nr 2/07 Wojewody Śląskiego z dnia 18 stycznia 2007 r. w celu
zachowania ze względów naukowych, przyrodniczych i dydaktycznych biocenoz leśnych,
wodnych i bagiennych w postaci naturalnego lasu łęgowego wraz z całym bogactwem flory
i fauny.
Rezerwat należy do leśnictwa Ponoszów i obejmuje oddziały: 84 a, d, g-j, 85, 98 c-h, 99,
100, 117, 118 o łącznej powierzchni 126,79 ha. Wchodzi w skład, istniejącego tu wcześniej,
Parku Krajobrazowego Lasy nad Górną Liswartą oraz obszaru mającego znaczenie dla
Wspólnoty: Łęgi w lasach nad Liswartą PLH240027.
Obszar rezerwatu leży po obu stronach Potoku Jeżowskiego zwanego Młynówką, co
sugeruje sztuczne pochodzenie tego cieku. Jest to jednak ciek naturalny wypływający
z lasów leśnictwa Rędziny na zachód od wsi Jeżowa. Obszar źródliskowy prawdopodobnie
obejmuje ciąg oddziałów od 462 do 468. Zwykle cieki naturalne na takich obszarach
pokrywają się z siecią rowów melioracyjnych, stąd ocena naturalności jest często
niemożliwa. W Nadleśnictwie przyjmuje się początek Potoku Jeżowskiego w oddziale 463.
Potok Jeżowski jest niemal całkowicie uregulowany i wykorzystywany do zasilania licznych
stawów rybnych, a wzdłuż jego koryta nie zachodzą już regularne procesy aluwialne
o szerszym zasięgu – ostatni istotny wylew miał miejsce w roku 2010. W związku z tym
siedliska leśne w rezerwacie (w sensie typologicznym) zostały zaliczone głównie do olsów
jesionowych, a nie, jak sugeruje nazwa rezerwatu do lasów łęgowych. Obecnie ponad 77%
powierzchni leśnej rezerwatu zaliczono do olsu jesionowego, ok. 17% do olsu, a ok. 5%
zajmują: LMw i BMw. W rezerwacie opisano 2 chronione zbiorowiska leśne, będące
zasadniczym powodem jego powołania: podgórski łęg jesionowy (Carici remotae –
Fraxinetum) i łęg jesionowo – olchowy (Fraxino – Alnetum). Oprócz tego fragmenty olsu
porzeczkowego (Ribeso nigri – Alnetum), a także fragmenty nieleśnych zbiorowisk
bagiennych, torfowiskowych, źródliskowych i wodnych. Szczególnie wysoko oceniany jest
stan zachowania podgórskiego łęgu jesionowego. W rezerwacie stwierdzono obecność
stanowisk kilku roślin chronionych.
Większość drzewostanów – ponad 90% powierzchni, buduje olcha, przy czym
drzewostany w wieku ponad 90 lat zajmują ponad 56% powierzchni leśnej zalesionej.
Z pozostałych gatunków jedynie drzewostany brzozowe w wieku 70 – 80 lat mają istotny
udział; zajmują ok. 6% powierzchni. Jesion – zasadniczy wraz z olchą gatunek łęgowy, nie
osiąga znacznego udziału – jest panujący tylko w dwóch drzewostanach zajmujących mniej
niż 3% powierzchni, a jako gatunek współpanujący i domieszkowy (głównie
w drzewostanach olchowych) zajmuje niewiele ponad 13% powierzchni lasów rezerwatu.
W związku z panującym w dalszym ciągu zamieraniem jasionu, należy się liczyć
w najbliższym czasie z postępującym ograniczaniem jego udziału. W rezerwacie istnieją dwa
drzewa uznane za pomniki przyrody: wiąz szypułkowy i jesion wyniosły – obecnie martwy
(2019 r.).
Obszar rezerwatu nie jest odrębną ostoją zwierząt, nie są także dostępne aktualne
opracowania faunistyczne. Podawane niekiedy gatunki zwierząt mające występować
w rezerwacie nie są potwierdzone.
Dla rezerwatu opracowano Zadania ochronne na dzień 10 maja 2018 r., obowiązujące do
9 maja 2023 r.
Rezerwat nie jest udostępniony do zwiedzania – niebieski szlak turystyczny (Olesno –
Woźniki) na krótkim odcinku biegnie wzdłuż północnej granicy rezerwatu. W rezerwacie nie
ma czynnych ciągów komunikacyjnych i nie jest penetrowany w stopniu zagrażającym jego
wartościom przyrodniczym.