Jesienią, po pierwszych przymrozkach leśnicy przystępują do zbierania materiałów prognostycznych, umożliwiających opracowanie prognozy występowania w następnym roku najgroźniejszych szkodników drzewostanów sosnowych, których różne stadia rozwojowe zimują w glebie.

Większość ważniejszych szkodliwych owadów na okres spoczynku zimowego wędruje z koron drzew do ściółki oraz gleby mineralnej i tam zimuje najczęściej pod okapem koron drzew, na których żerowała. Leśnicy wykorzystują ten fakt i corocznie jesienią przeszukują ściółkę, próchnicę i glebę mineralną pod okapem drzew. W terminologii leśnej jesienna kontrola zagęszczenia zimujących stadiów rozwojowych ważniejszych szkodników sosny nazywana jest jesiennymi poszukiwaniami szkodników pierwotnych sosny. Do szkodników pierwotnych, czyli owadów które zasiedlają drzewa i krzewy całkowicie zdrowe, tzn. nie wykazujące żadnych zewnętrznych oznak osłabienia zalicza się przede wszystkim foliofagi, tj. owady żerujące na aparacie asymilacyjnym – liściach i igłach drzew.  Wśród nich największe znaczenie gospodarcze mają:

Strzygonia choinówka - Panolis flammea Den. et Schiff. (zimuje poczwarka)

Poproch cetyniak - Bupalus piniarius, B. piniaria L. (zimuje poczwarka) ,

Siwiotek borowiec - Hyloicus pinastri L. (zimuje poczwarka),

Barczatka sosnówka – Dendrolimus pini L. (zimuje gąsienica),

Osnuja gwiaździsta – Acantholyda posticalis Mats. (zimuje larwa bez oprzędu),

Gatunki z rodziny borecznikowatych - Diprionidae (zimują larwy w oprzędach

 – kokonach).

            W celu uniknięcia przypadkowości w zbiorze materiałów prognostycznych, a jednocześnie aby materiały z kolejnych lat były porównywalne, poszukiwania prowadzone są   w stałych partiach kontrolnych (PK), wyznaczanych w drzewostanach sosnowych lub wielogatunkowych z przewagą sosny w wieku powyżej 20 lat. W każdej partii kontrolnej poszukiwania prowadzi się na 10 powierzchniach o wielkości 0,5 m2 każda. W drzewostanie pod wybranym pierwszym skrajnym drzewem układa się ramkę. Każdy kolejny punkt wyznacza się w odległości około 35 m od poprzedniego i przy najbliższym w zasięgu wzroku drzewie układa się kolejną ramkę, zachowując zgodnie ze schematem odpowiedni kierunek i odległość od poszczególnych drzew. Podczas poszukiwania owadów, na wyznaczonych powierzchniach próbnych przeszukuje się ściółkę, próchnicę i glebę wyłącznie wewnątrz ramki, a na pięciu powierzchniach (o numerach nieparzystych) także całą powierzchnię pnia drzewa do wysokości 1,5 m, gdzie często zimują boreczniki.

Po zakończeniu prac terenowych leśniczy w kancelarii określa gatunki znalezionych owadów oraz wypełnia formularze. Po wypełnieniu formularzy zebrane owady umieszcza się w opisanych pudełkach, które wraz z formularzami przesyłane są do Zespołów Ochrony Lasu (Nadleśnictwo Lubliniec przesyła je do ZOL w Opolu), które po wykonaniu analiz i sporządzeniu zbiorczych zestawień stopni zagrożonych drzewostanów, przekazują je do Instytutu Badawczego Leśnictwa.

W celu ustalenia stopnia zagrożenia drzewostanów przyjęto tzw. liczby ostrzegawcze - liczba zdrowych osobników szkodnika, stwierdzona na jednostce kontrolnej, wskazująca na możliwość rozwoju jego gradacji, co początkowo prowadzi do żeru słabego lub prześwietlającego i liczby krytyczne - liczba zdrowych osobników szkodnika przypadająca na jednostkę kontrolną, wskazująca na możliwość powstania żeru pełnego (gołożerów), tj. całkowitego ogołocenia drzew z igieł w warunkach danego drzewostanu.

Dla przykładu liczba ostrzegawcza pronymf osnui gwiaździstej, tj. larw u których po obu stronach głowy pojawiły się oczy imaginalne i które mają się przepoczwarczyć najbliższej wiosny, sygnalizująca grożące niebezpieczeństwo jest ujednolicona dla wszystkich klas wieku i określona jest na 10 sztuk. Liczby krytyczne dla pronymf osnui gwiaździstej wynoszą: dla młodszych drzewostanów, do 40 lat-37 sztuk, natomiast dla drzewostanów starszych – 47 sztuk pronymf.

Na podstawie uzyskanych materiałów opracowywana jest przez Instytut Badawczy Leśnictwa „Krótkoterminowa prognoza występowania ważniejszych szkodników i chorób infekcyjnych drzew leśnych w Polsce”. Uwzględnia się w niej ogólny plan ewentualnego ograniczania populacji szkodnika, co umożliwia już w okresie zimowym przygotowanie zasad jego ograniczania i przeprowadzenie go we właściwym czasie.